Chim cu gáy và chiếc lồng son

Có hai con chim gáy rất thân nhau, hết tha thẩn xuống đồng lượm hạt lúa lại bay lên ngọn tre râm ran tiếng gù.
Tự do, thoải mái chúng cứ tha hồ mà hót, tiếng hót khi dồn dập, lúc khoan thai, có khi nhẹ nhàng như lời tình tự.
Bỗng chẳng may một ngày kia, một trong hai chú cu gáy bị người bẫy được đem về nuôi.
Mặc dù được chăm sóc chu đáo, nhưng bị giam hãm trong lồng phần thì nhớ da diết cánh đồng quê, phần thì nhớ bạn, chim cất lên những tiếng ai oán não nùng.
Nghe tiếng than của bạn, anh chim gáy ở ngoài cũng tìm đến thăm.

Thấy bạn mình được ở trong chiếc lồng son, có thức ăn ngon, nước uống đầy đủ, anh ta ganh tị bảo:
- Tưởng khổ cực lắm, hoá ra phúc đức ông cha 7 đời để lại mới có được kẻ nâng niu chiều chuộng còn than vãn nỗi gì.
Anh chim trong lồng nghẹn ngào không thốt nên lời.
Thấy thế anh chim ở ngoài nảy ra ý định: Mình muốn vào đó, nhưng có cả hai thì thức ăn sẽ ít đi, chi bằng tìm kế cho nó bay ra để ta vào tha hồ mà chén.
Nghĩ vậy anh ta liền dùng lời ngon ngọt dụ dỗ:
- Muốn thoát thân thì nhịn ăn, giả vờ chết. Chủ sẽ bắt ra xem thử, lúc ấy nhanh chân mà tẩu thoát.
Quả thật bằng cách đó anh chim nọ được vùng vẫy nơi trời cao và say sưa cất giọng trầm bổng.
Còn anh chim ở ngoài lại cứ quanh quẩn bên chiếc lồng, tất nhiên được vào trong lồng dễ dàng như mong muốn.
Vào trong lồng, được no nê nhưng chú chim kia mới nhận ra sự cô độc, tù túng. Từ đó, chim càng lười biếng không cất nổi tiếng gáy.
Người chủ thấy thế cũng chẳng còn săm soi, chăm sóc như ngày xưa nữa.
Nhiều hôm phải nhịn đói, nước mắt lưng tròng, thân hình tiều tụy trông mà tội nghiệp, anh ta liền dở chiêu 'giả chết' nhưng chẳng còn lừa được ai nữa.
Lúc này, anh chim gáy nọ mới nhận ra rằng sống mà chỉ vì miếng ăn thì đó chỉ là kiếp sống thừa.